Distribution and trends
Distribution
This map is derived from the Bird Atlas of the Netherlands (Sovon 2018). For each atlas square of 5x5 km, increased dot size showns possible breeding, probable breeding and confirmed breeding.
This map is derived from the Bird Atlas of the Netherlands (Sovon 2018). For each atlas square of 5x5 km, an estimate for the number of wintering birds is given.
Population trends
breeding bird trend
Data derived from the annual survey of colonial and rare breeding birds. Shown is the annual population index, calculated from national totals or population in core breeding areas (red dots) and the trendline (dark line)
- vanaf 1980
- significant increase, < 5% a year (+)
- laatste 12 jaar
- significant increase, < 5% a year (+)
waterbird trend
The data comes from the Waterbird Monitoring Network. For each season, the average number of birds (red dots), the trend line (dark blue) and associated standard error (light blue lines) are given. Seasons run from July to June.
- vanaf 1980
- significant decrease, <5% a year (-)
- laatste 12 jaar
- significant decrease, <5% a year (-)
Breeding success and survival
Not enough data.
Seasonal occurrence
seasonal pattern
Data derived from waterbird monitoring scheme (mostly monthly counts during winter). Shown is the monthly average number of birds for for the last five seasons. For each month is indicated which part is counted and what part is estimated (calculated using statistical methods). The red line shows the multi-year mean. This is the average over all months of the season, from July to June of the last five seasons. Months without estimation (indicated by ?) it is assumed that there were no birds.
Occurrence description
Buiten broedtijd
Nonnetjes zijn echte wintergasten die vrijwel alleen tussen november en maart worden gezien, met de nadruk op hartje winter. Duizenden Nonnetjes houden zich op in het IJsselmeergebied, terwijl er in Noordwest-Overijssel en Friesland honderden kunnen verblijven. Elders zijn kleinere aantallen op zoetwatersplassen en rivieren aanwezig. Grootschalige ijsbedekking in het IJsselmeergebied leidt tot een talrijker optreden in het rivierengebied en andere wateren die niet bevriezen. Strenge vorst in het Oostzeegebied kan ook onder bij ons mildere weersomstandigheden resulteren in een toestroom van Nonnetjes. De jaarlijks getelde aantallen schommelen hevig als gevolg van de reactie op het winterweer. Topaantallen in het IJsselmeergebied worden sinds ongeveer 1996 steeds minder vaak vastgesteld als gevolg van zachte winters.
Broedtijd
Hoewel Nonnetjes af en toe tot laat in het voorjaar worden waargenomen, ontbraken aanwijzingen voor broedgevallen tot 2010. Vanaf dat jaar nestelen er Nonnetjes op een locatie in Friesland. Hoewel een herkomst uit gevangenschap voor de hand lijkt te liggen, wijst niets daarop. Het gaat om schuwe, ongeringde vogels met gave vleugels. De dichtstbijzijnde reguliere broedgebieden liggen vanaf Noord-Zweden oostwaarts. De broedgevallen in ons land passen binnen een zuidwaartse uitbreiding van het broedgebied en geïsoleerde vestigingen elders in Europa.
Birds directive
Conservation status
The Smew is protected under the European Birds Directive and the Nature Conservation Act. Natura 2000 areas in the Netherlands have been designated as non-breeding bird for this species.
What is the methodology to assess the conservation status of birds
non-breeding bird
The conservation status of the Smew as non-breeding bird in the Netherlands is unfavourable (bad).
| State of Conservation Assessment | ||||
| Distribution | Population | Habitat | Future | Final verdict |
| favourable | unfavourable (bad) | unfavourable (inadequate) | unfavourable (bad) | unfavourable (bad) |
Source: Bouwsteen ten behoeve van het Strategisch Plan Natura 2000. More details in the Factsheet on this page.
Assigned areas
Winter en trekvogels
| Gebiedsnaam | gebiedsfunctie | trend | ||
|---|---|---|---|---|
| Natura 2000-gebied Lauwersmeer | foerageren | + | (vanaf 1980) | |
| Natura 2000-gebied Oudegaasterbrekken, Fluessen en omgeving | foerageren | - | (vanaf 2000) | |
| Natura 2000-gebied Alde Feanen | foerageren | - | (vanaf 1993) | |
| Natura 2000-gebied Deelen | foerageren | - | (vanaf 2000) | |
| Natura 2000-gebied De Wieden | foerageren | - | (vanaf 1994) | |
| Natura 2000-gebied IJsselmeer | foerageren | - | (vanaf 1980) | |
| Natura 2000-gebied Markermeer & IJmeer | foerageren | - | (vanaf 1980) | |
| Natura 2000-gebied Ketelmeer & Vossemeer | foerageren | - | (vanaf 1980) | |
| Natura 2000-gebied Veluwerandmeren | foerageren | 0 | (vanaf 1980) | |
| Natura 2000-gebied Eemmeer & Gooimeer Zuidoever | foerageren | 0 | (vanaf 1980) | |
| Natura 2000-gebied Oostvaardersplassen | slapen | - | (vanaf 1994) | |
| Natura 2000-gebied Lepelaarplassen | slapen | + | (vanaf 1995) | |
| Natura 2000-gebied Oostelijke Vechtplassen | foerageren | + | (vanaf 2000) | |
| Natura 2000-gebied Biesbosch | foerageren | + | (vanaf 1980) | |
| Natura 2000-gebied Rijntakken | foerageren | - | (vanaf 1980) |
Factsheet(s) (1)
Deze factsheet bevat ecologische kerninformatie over een vogelsoort die betrokken is bij de doelen voor Natura 2000-gebieden, resulterend in beleidsadviezen voor het halen van de doelen van de Europese Vogelrichtlijn. Bij sommige vogelsoorten zijn factsheets opgesteld voor twee populaties, namelijk de broed- én de doortrek- en/of winterpopulatie. Elke factsheet gaat in op de Staat van Instandhouding (SvI), de eventuele opgave om de populatie op een gunstig niveau te brengen, de belangrijkste knelpunten en op (potentiële) verbetermaatregelen. Voorts wordt ingegaan op het deel van de populatie dat verblijft in het Natura 2000-netwerk, het overige Natuurnetwerk Nederland (NNN) en overige gebieden, en op het regionaal/provinciaal belang.
Counting guidelines
Integrale gebiedstelling
Tijd van het jaar
November tot half april, hoogste aantallen december-februari.
Tijd van de dag
Gehele dag, in omgeving slaapplaatsen van uur na zonsopgang tot 2 uur voor zonsondergang.
Aanwijzingen
- Alle geschikte terreindelen bezoeken
- Alleen vogels met terreinbinding tellen (dus niet hoog overvliegende)
- Min of meer vaste route door terrein, maar alert zijn op nieuw ontstane (tijdelijk) geschikte plekken
- Min of meer gelijke tijdsinspanning bij herhaalde bezoeken
Bijzonderheden
- Solitair, in paren of groepen tot enkele tientallen
- Vaak samen met andere soorten, zowel tijdens foerageren (duikeenden, Meerkoet) als rusten (alle eenden); grote groepen vaak ongemengd
- Foerageert vooral op open en niet zelden vrij diep water; grote groepen (IJsselmeergebied) vaak ver uit de kust
- Groepen synchroon duikend (‘sociaal foerageren’) en dan lastig telbaar (let op losse wolk Kok- en Stormmeeuwen: parasiteren op duikende groep)
- Onrustig, vaak opvliegend
- Rustende vogels op open water
- In IJsselmeergebied ook wel slaapplaatsen op beschutte middelgrote wateren
- Bij strenge vorst ook op rivieren