Distribution and trends
Distribution
This map is derived from the Bird Atlas of the Netherlands (Sovon 2018). Shown is the relative density of breeding pairs per square kilometer.
This map is derived from the Bird Atlas of the Netherlands (Sovon 2018). Shown is the relative density of wintering birds per square kilometer.
Population trends
breeding bird trend
Data derived from the common breeding bird census. Shown are annual population indices, derived from national surveys of sample plots (red dots) and the trendline (dark line). Data from 1984-1989 can be less reliable.
- vanaf 1990
- significant decrease, >5% a year (--)
- laatste 12 jaar
- significant decrease, <5% a year (-)
non-breeding bird trend
Data derived from point-transect-counts in december. Shown is the annual population index (with standard error), calculated over about 500 transects with each 20 point-counts.
- vanaf 1980
- significant decrease, >5% a year (--)
- laatste 12 jaar
- significant decrease, <5% a year (-)
Breeding success and survival
Not enough data.
Seasonal occurrence
seasonal pattern
This chart is based on LiveAtlas. The reporting frequency per decade is shown, averaged over the last 3 years. The reporting frequency is the percentage of complete lists on which the species is registered.
Occurrence description
Buiten broedtijd
Als echte standvogel houdt de Patrijs zich ook in het winterhalfjaar alleen rond de broedplaats op. Families sluiten zich daarbij aaneen tot wintergroepjes die na sneeuwval zichtbaarder zijn dan anders. De groepjes, tot enkele tientallen exemplaren, vallen in het vroege voorjaar uiteen. Uitzetacties leidden in het verleden tot het (doorgaans tijdelijke) optreden op plekken waar Patrijzen niet van nature voorkomen, zoals op Texel. Ze houden hier dan ook niet land stand. De winteraantallen vertonen hetzelfde verloop als die binnen de broedtijd: een steile en al tientallen jaren aanhoudende afname waarvan het einde waarschijnlijk nog niet in zicht is.
Broedtijd
Patrijzen zijn gebonden aan halfopen tot open boerenland, met een voorkeur voor akkers. Op de zand- en kleigronden van Zuid-Nederland komt deze soort nog betrekkelijk ruim verspreid voor. De dichtheden per vierkante kilometer zijn er echter gewoonlijk laag. De verspreiding in het noorden van het land is nogal verbrokkeld en de dichtheden zijn er nog lager. Rond 1975 was de Patrijs nog een talrijke broedvogel in het grootste deel van het land, hoewel er al sprake was van afname. Sindsdien is meer dan 90% van de aantallen verdwenen en zijn grote delen van vooral Midden- en Noordoost-Nederland verlaten. De afname, die in heel West-Europa plaatsvindt, valt samen met intensivering van de landbouw. Schaalvergroting, veranderde gewaskeuze, gebruik van bestrijdingsmiddelen en andere factoren beroofden de Patrijzen van broedplekken, schuilplaatsen en voedsel.
Birds directive
Conservation status
The Birds Directive focuses on the conservation of all naturally occurring wild bird species in Europe, including the Grey Partridge.
This means that EU Member States must take measures to maintain or bring the populations of these species to a level that corresponds in particular to ecological, scientific and cultural requirements.
The Birds Directive requires Member States to maintain habitats for birds of sufficient size and quality, including through the designation of Special Protection Areas for the benefit of the European Natura 2000 network. No special protection zones have been designated for the Grey Partridge in the Netherlands. The national population must be able to maintain itself at a favorable level.
What is the methodology to assess the conservation status of birds
breeding bird
The conservation status of the Grey Partridge as breeding bird in the Netherlands is unfavourable (bad).
| State of Conservation Assessment | ||||
| Distribution | Population | Habitat | Future | Final verdict |
| unfavourable (inadequate) | unfavourable (bad) | unfavourable (bad) | unfavourable (bad) | unfavourable (bad) |
non-breeding bird
De Staat van Instandhouding buiten het broedseizoen is identiek aan die van broedvogels, omdat het om dezelfde vogels gaat.
Assigned areas
No areas assigned
Counting guidelines
Broedvogels
Methode
Territoriumkartering
Tijd van het jaar
Half February t/m half August
Tijd van de dag
Gehele dag, baltsactiviteit het hoogst in avondschemer (speciaal op warme en windstille avonden).
Datumgrenzen, normbezoeken en fusieafstand
| Valid sightings | normbezoeken | minimaal vereist | fusie- | |||||||||
| adult | paar | terr | nest | migrant | 1 | 2 | 3 | seizoen | datumg | datumgrens | afstand | |
| . | . | X | X | 1 | 10-2 t/m 15-6 | 500 | ||||||
| X | X | . | . | 2 | 1 | 10-2 t/m 15-6 | 500 | |||||
Aanwijzingen
Alle waarnemingen noteren, met speciale aandacht voor balts (roepende mannetjes, reageren op menselijke aanwezigheid vaak met roep), paren (typerend gedrag maart-half mei: vrouwtje foeragerend met waakzame man vlakbij) en families (vrouwtje leidt kuikens, mannetje waakt). Roepactiviteit kan goed gestimuleerd worden door afspelen geluid.
LET OP: Partners altijd dicht bij elkaar, meestal binnen 25 m. Waakzame man duidt op broedende of foeragerende vrouw in de omgeving. Beide partners verdedigen territorium.
Bijzonderheden
Langs perceelsranden kunnen kenmerkende veertjes en poepjes (1,5-2 cm lang, 0,5-1 cm dik, stomp en wit aan één kant, puntig en groen aan andere kant) aanwezigheid verraden. Telling van wintergroepen (goed zichtbaar bij sneeuwlaagje!) geeft indicatie van broedpopulatie (aantal individuen delen door 2). Groepen lossen op in paartjes aan het eind van de winter.
Broedbiologie
Gebonden aan open agrarisch landschap, in hoofdzaak bouwland en extensief hooiland. Bodemnest verstopt in dichte vegetatie, vaak in perceelsranden of bermen. Eileg half april tot diep in augustus. Eén broedsel per jaar (maar diverse vervolglegsels mogelijk), meestal 10-20 eieren, broedduur 23-25 dagen, jongen (nestvlieders) na 14 dagen vliegvlug en na 5 weken zelfstandig. Families sluiten zich in winter aaneen.
Literatuur
Schoppers J. 1996. Cassetterecorder goed hulpmiddel bij inventarisatie Patrijs Perdix perdix in het broedseizoen. Limosa 69: 180-181.