Boomkruiper

Onvoldoende gegevens beschikbaar voor trendanalyse.

Buiten broedtijd

Nederlandse Boomkruipers, echte standvogels, worden maar zelden op enige afstand van de broedgebieden gezien. Er zijn geen aanwijzingen dat buitenlandse vogels ons land bereiken, wat exemplaren uit de grensstreek daargelaten.

Broedtijd

Boomkruipers hebben forse bomen nodig met een ruwe stam, maar het hoeven er niet veel te zijn. De soort kan daarom nestelen in laan- of erfbeplanting in open landschap, dorpen en steden. De hoogste dichtheden komen echter voor in gevarieerd en niet al te intensief onderhouden bos met een groot aandeel loofhout. Zulke bossen vinden we met name in het oosten, zuiden en midden van het land en in de binnenduinrand. De landelijke aantallen nemen al zeker vanaf 1975 gestaag toe. De toenemend ouderdom van het Nederlandse bos is gunstig voor deze soort, net als het aanleggen van bossen, parken en singels in voorheen open landschap. De verspreiding is in de afgelopen 50 jaar sterk uitgebreid in de lage delen van het land.

De Vogelrichtlijn richt zich op de instandhouding van alle natuurlijk in Europa in het wild levende vogelsoorten waaronder de Boomkruiper.
Dit betekent dat de EU-lidstaten maatregelen moeten nemen om de populaties van deze soorten op een niveau te houden of te brengen dat met name beantwoordt aan de ecologische, wetenschappelijke en culturele eisen. Daaronder wordt onder andere een gunstige staat van instandhouding verstaan. Het begrip Staat van instandhouding is zo ongeveer synoniem voor de mate van duurzaamheid of gezondheid van een populatie van een soort.
De Vogelrichtlijn verlangt van de lidstaten dat ze leefgebieden voor vogels in voldoende omvang en kwaliteit in stand houden, waaronder door de aanwijzing van speciale beschermingszones ten behoeve van het Europese Natura 2000-netwerk. Voor de Boomkruiper zijn in Nederland geen speciale beschermingszones aangewezen. De landelijke populatie moet zich wel op een gunstig niveau kunnen handhaven.

Methodiek voor de bepaling van de Staat van instandhouding van vogels

broedvogel

De Staat van Instandhouding van de Boomkruiper als broedvogel in Nederland is gunstig.

Bron: Rapport Staat van instandhouding van soorten van de Vogelrichtlijn zonder instandhoudingsdoelen in Natura 2000-gebieden

niet-broedvogel

De Staat van Instandhouding buiten het broedseizoen is identiek aan die van broedvogels, omdat het om dezelfde vogels gaat.

Er zijn geen gebieden aangewezen voor deze soort.

Methode

Territoriumkartering

Tijd van het jaar

Begin februari t/m eind juni

Tijd van de dag

Hele dag, met enige voorkeur voor de (vroege) ochtend.

Datumgrenzen, normbezoeken en fusieafstand

Aanwijzingen

Zingende vogels (pieken in maart-april en juni), nestbouw (door vrouwtje) en ouders met voer (mannetje voert broedend vrouwtje, beide partners voeren jongen) of uitwerpselpakketje (beide partners). Vogels in lanen of andere bomenrijen kunnen zeer langgerekte territoria hebben (tot 1 km?). Families met uitgevlogen jongen (Grauwe Vliegenvanger-achtige hoge roepjes) kunnen opvallend zijn, maar zich verplaatst hebben vanaf de nestlocatie.

Bijzonderheden

Doortrek niet erg aannemelijk. Eenmalige waarnemingen in heel kleine bosjes buiten regulier broedgebied nog eens goed controleren (en let op hoge contactroep).

Broedbiologie

Broedt in allerlei bossen, parken, tuinen en lanen, als er maar stammen met redelijke diameter en grove schorsstructuur aanwezig zijn (graag eik, populier, wilg, den etc., puur beukenbos - gladde bast - ongeschikt). Nestelt in holen (maar zelden in spechtengaten), spleten, achter loszittende schors, onderin groot roofvogelnest, in speciale nestkasten. Eileg van eind maart tot eind juni. Twee broedsels per jaar (eerste vanaf begin april, tweede vanaf eind mei), soms ineengeschoven; meestal 5-6 eieren, broedduur 17-18 dagen, nestjongperiode 16-18 dagen, uitgevlogen jongen worden nog 1-3 weken gevoerd.