Verspreiding en trends
Verspreiding
Deze kaart is gebaseerd op de Vogelatlas van Nederland (Sovon 2018). Per atlasblok is aangegeven of de soort er voorkomt en welke zekerheid omtrent broeden werd verkregen.
Deze kaart is gebaseerd op losse waarnemingen uit het Bijzondere Soorten Project (BSP). Ze zijn weergegeven op de schaal van 5x5 km blokken.
Aantalsontwikkeling
slaapplaatstrend
Deze gegevens zijn afkomstig van het Meetnet Slaapplaatsen. Voor elk seizoen is het maximum aantal vogels en de standaardfout weergegeven. Seizoenen lopen van juli tot en met juni.
- vanaf 1990
- geen trend aantoonbaar (~)
- laatste 12 jaar
- significante toename, <5% per jaar (+)
Broedsucces en overleving
Onvoldoende gegevens beschikbaar voor trendanalyse.
Seizoensvoorkomen
seizoenspatroon
Deze gegevens zijn gebaseerd op losse waarnemingen uit het Bijzondere Soorten Project (BSP)
Beschrijving voorkomen
Buiten broedtijd
Lachsterns in Nederland zijn afkomstig van de kleine broedpopulatie in Noord-Duitsland. De aantallen namen daar sterk af, wat zijn gevolgen had voor de Nederlandse situatie. Midden twintigste eeuw ging het bij ons nog om vele honderden exemplaren, die een gemeenschappelijke slaapplaats op Balgzand hadden. Vanaf ongeveer 1980 worden er hooguit enkele tientallen gemeld. Deze houden zich van half juli tot begin september grotendeels op in polderland in de Kop van Noord-Holland en Groningen. Naast de oude slaapplaats op het Balgzand slapen Lachsterns ook in de Dollard. Tijdens de voorjaarstrek, van half april tot eind mei, blijven Lachsterns doorgaans niet lang in Nederland hangen.
Broedtijd
Zekere broedgevallen werden gemeld tussen 1931 en 1958 van verschillende locaties langs de kust en in het IJsselmeergebied. Incidenteel worden nog broedpogingen gedaan, die tot op heden niet succesvol zijn geweest. Bij een broedgeval op de Markerwadden in 2020 stierf het enige kuiken voortijdig.
Vogelrichtlijn
Staat van instandhouding
De Vogelrichtlijn richt zich op de instandhouding van alle natuurlijk in Europa in het wild levende vogelsoorten waaronder de Lachstern.
Dit betekent dat de EU-lidstaten maatregelen moeten nemen om de populaties van deze soorten op een niveau te houden of te brengen dat met name beantwoordt aan de ecologische, wetenschappelijke en culturele eisen. Daaronder wordt onder andere een gunstige staat van instandhouding verstaan. Het begrip Staat van instandhouding is zo ongeveer synoniem voor de mate van duurzaamheid of gezondheid van een populatie van een soort.
De Vogelrichtlijn verlangt van de lidstaten dat ze leefgebieden voor vogels in voldoende omvang en kwaliteit in stand houden, waaronder door de aanwijzing van speciale beschermingszones ten behoeve van het Europese Natura 2000-netwerk. Voor de Lachstern zijn in Nederland geen speciale beschermingszones aangewezen. De landelijke populatie moet zich wel op een gunstig niveau kunnen handhaven.
Methodiek voor de bepaling van de Staat van instandhouding van vogels
broedvogel
De Staat van Instandhouding van de Lachstern als broedvogel in Nederland is onbekend.
Beoordeling Staat van Instandhouding | ||||
Verspreiding | Populatie | Leefgebied | Toekomst | Eindoordeel |
onbekend | onbekend | onbekend | onbekend | onbekend |
niet-broedvogel
De Staat van Instandhouding van de Lachstern als niet-broedvogel in Nederland is gunstig.
Beoordeling Staat van Instandhouding | ||||
Verspreiding | Populatie | Leefgebied | Toekomst | Eindoordeel |
gunstig | gunstig | gunstig | gunstig | gunstig |
Aangewezen gebieden
Er zijn geen gebieden aangewezen voor deze soort.
Telrichtlijnen
Broedvogels
Methode
Nesten tellen, evt. volwassen paren/individuen tellen op broedplaats.
Tijd van het jaar
Begin mei t/m half juli
Tijd van de dag
Gehele dag.
Datumgrenzen, normbezoeken en fusieafstand
geldige waarnemingen | normbezoeken | minimaal vereist | fusie- | |||||||||
adult | paar | terr | nest | migrant | 1 | 2 | 3 | seizoen | datumg | datumgrens | afstand | |
. | X | X | X | 2 | 15-5 t/m 30-6 | 1000 |
Aanwijzingen
Bij waarneming in potentieel broedbiotoop (sternkolonie langs kust) opletten of er aanwijzingen zijn voor een broedgeval: balts (vaak in vlucht, soms ook prooiovergave), nestbouw, bezoek (vermoedelijk) nest, vogel in broedhouding, alarm (echter ook op grote afstand van het nest mogelijk), agressie (betrekkelijk zelden potentiële vijanden aanvallend), voedseltransport (beide ouders), vogel met pulli enz.
LET OP: Doortrek tot half mei en vanaf begin juli; trekkers kunnen baltserig gedrag vertonen. Foeragerende vogels kunnen op tientallen km van het nest zijn. Benadering van nest vrijwel altijd vanaf land (niet vanaf zee). Vliegvlugge jongen kunnen op grote afstand van de nestplaats worden gevoerd.
Documentatie
Soort broedde onregelmatig in Nederland tot eind jaren vijftig, daarna slechts een enkele broedpoging. Graag uitgebreide documentatie, met per dag beschrijving van hetgeen is waargenomen; geef ook hoogste broedcode.
Broedbiologie
Broedt in open, schaarsbegroeid terrein, vrijwel steeds samen met Visdieven (of andere sterns) of Kokmeeuwen. Eileg van begin mei tot begin juli, vooral eind mei en begin juni. Eén broedsel per jaar, meestal 1-3 eieren, broedduur 22-24 dagen, jongen (nestvlieders) na ca. 30 dagen vliegvlug.
Slaapplaatstelling
Tijd van het jaar
Half juli-half augustus.
Tijd van de dag
Avond: van 1 uur voor zonsondergang tot half uur erna.
Aanwijzingen
- Slaapplaats lokaliseren door volgen van slaaptrek in avond (richting belangrijk!) of evt. gericht bezoeken van geschikte locaties rond zonsondergang.
- Oppassen met voorverzamelplaatsen (vogels verkassen nog).
- Zoek telpunt met goed uitzicht op aan-/afvliegende vogels.
- Vogels arriveren bij helder weer gemiddeld later dan bij donker weer.
- Bij aanvang van telling de aanwezige vogels noteren, vervolgens aan- en/of afvliegende vogels noteren.
Bijzonderheden
- Van wege de mobiliteit van de soort zijn simultane slaapplaatstellingen noodzakelijk om juiste aantallen vast te stellen.
- Telescoop is noodzakelijk, de vogels zitten vaak ver weg tussen andere sterns en Kokmeeuwen.
- Vaak gemengd met andere sterns en meeuwen, zowel in vlucht als op slaapplaats.