Distribution and trends
Distribution
This map is derived from the annual survey of colonial and rare breeding birds. For each atlas square of 5x5 km the most counted number of breeding pairs is given.
This chart is based on the Atlas of the Dutch Birds (1987), an estimate of the numbers present is given for each atlas square of 5x5 km.
Population trends
breeding bird trend
Data derived from the annual survey of colonial and rare breeding birds. Shown is the annual number of breeding territories.
- vanaf 1990
- significant decrease, >5% a year (--)
- laatste 12 jaar
- no detectable trend (~)
Breeding success and survival
Not enough data.
Seasonal occurrence
seasonal pattern
This chart is based on the Atlas of the Dutch Birds (1987). An indexed number per month is shown. First, the numbers are averaged over all counting years per atlas block for each month, the result of which is averaged over all atlas blocks for each month.
Occurrence description
Buiten broedtijd
De verspreiding buiten de broedtijd overlapt met die in het broedseizoen en is in de afgelopen halve eeuw navenant gekrompen. Korhoenders zijn pure standvogels die hooguit enkele kilometers afleggen tussen slaapplek en voedselgebied. Bij waarnemingen buiten de Sallandse Heuvelrug zal het gaan om illegale uitzetacties.
Broedtijd
Alleen op de Sallandse Heuvelrug komen nog Korhoenders tot broeden. Om deze restpopulatie te behouden werden vanaf 2013 Zweedse vogels bijgeplaatst. In de eerste helft van de twintigste eeuw floreerde de Nederlandse stand, kwam het Korhoen in bijna alle provincies voor en waren er minstens 5000 hanen (1941). Door onder andere ontginning en verbossing van heide gingen broedplaatsen verloren. Intensiever landgebruik maakte de aan heide grenzende landbouwgronden ongeschikt als voedselgebied. Het aantal hanen kelderde naar 450 in 1976 en minder dan 100 vanaf 1982. Van de ruime verspreiding over de zandgronden bleef vanaf 1996 alleen de Sallandse Heuvelrug over. Slechts weinig kuikens komen hier groot. Gebrek aan insecten, het hoofdvoedsel van de opgroeiende jongen, speelt hierbij een hoofdrol. Sterke afname of verdwijning doet zich in het hele laagland van West-Europa voor. Vermoedelijk is het laatste exemplaar van de wilde populatie in 2019 overleden; dit betekent dat er alleen nog maar uitgezette Zweedse vogels op de Sallandse Heuvelrug rondvliegen.
Birds directive
Conservation status
The Black Grouse is protected under the European Birds Directive and the Nature Conservation Act. Natura 2000 areas in the Netherlands have been designated as breeding bird for this species.
What is the methodology to assess the conservation status of birds
breeding bird
The conservation status of the Black Grouse as breeding bird in the Netherlands is unfavourable (bad).
| State of Conservation Assessment | ||||
| Distribution | Population | Habitat | Future | Final verdict |
| unfavourable (bad) | unfavourable (bad) | unfavourable (bad) | unfavourable (bad) | unfavourable (bad) |
Source: Bouwsteen ten behoeve van het Strategisch Plan Natura 2000. More details in the Factsheet on this page.
non-breeding bird
De Staat van Instandhouding buiten het broedseizoen is identiek aan die van broedvogels, omdat het om dezelfde vogels gaat.
Assigned areas
Broedvogels
| Gebiedsnaam | gebiedsfunctie | trend | ||
|---|---|---|---|---|
| Natura 2000-gebied Sallandse Heuvelrug | broeden | -- | (vanaf 1990) |
Factsheet(s) (1)
Deze factsheet bevat ecologische kerninformatie over een vogelsoort die betrokken is bij de doelen voor Natura 2000-gebieden, resulterend in beleidsadviezen voor het halen van de doelen van de Europese Vogelrichtlijn. Bij sommige vogelsoorten zijn factsheets opgesteld voor twee populaties, namelijk de broed- én de doortrek- en/of winterpopulatie. Elke factsheet gaat in op de Staat van Instandhouding (SvI), de eventuele opgave om de populatie op een gunstig niveau te brengen, de belangrijkste knelpunten en op (potentiële) verbetermaatregelen. Voorts wordt ingegaan op het deel van de populatie dat verblijft in het Natura 2000-netwerk, het overige Natuurnetwerk Nederland (NNN) en overige gebieden, en op het regionaal/provinciaal belang.
Counting guidelines
Broedvogels
Methode
Territoriumkartering
Tijd van het jaar
Begin March t/m eind July
Tijd van de dag
Vooral in vroege ochtend, vanaf diepe schemer. Aanwezigheid vereist voordat balts begint!
Datumgrenzen, normbezoeken en fusieafstand
| Valid sightings | normbezoeken | minimaal vereist | fusie- | |||||||||
| adult | paar | terr | nest | migrant | 1 | 2 | 3 | seizoen | datumg | datumgrens | afstand | |
| man | X | X | X | 1 | 25-2 t/m 31-5 | 2500 | ||||||
Aanwijzingen
Baltsende hanen op baltsplaats tellen. Overige waarnemingen als aanvulling gebruiken. Vermoedelijk houden mannetjes vaste baltsplaatsen aan. Indien verschillende baltsplaatsen in elkaars nabijheid aanwezig zijn, moeten die voor alle zekerheid toch op één ochtend geteld worden.
Documentatie
Soort is thans beperkt tot één broedplaats op de Sallandse Heuvelrug, maar op sommige locaties worden vogels (al dan niet legaal) uitgezet. Geef broedcode en overige details bij waarnemingen buiten Sallandse Heuvelrug.
Bijzonderheden
Balts kan op heide en in cultuurland plaatsvinden en is op windstille dagen tot op 1-3 km hoorbaar.
Broedbiologie
Nestelt in heide- en hoogveengebieden. Mannetjes bezetten territorium op gezamenlijke baltsplaats afhankelijk van hun sociale positie (kleinste territoria in centrum) en openheid gebied (grootste territoria in kale vlakke landschappen). Bodembroeder, geen echte nestbouw. Eileg vooral eind april. Eén broedsel per jaar, meestal 7-10 eieren, broedduur 26-27 dagen, jongen verlaten onmiddellijk het nest, kunnen na 10-14 dagen kleine stukjes vliegen, zijn na 4 weken grotendeels zelfstandig maar worden soms tot in september door hen begeleid.