Distribution and trends
Distribution
This map is derived from the annual survey of colonial and rare breeding birds. For each atlas square of 5x5 km the most counted number of breeding pairs is given.
Data derived from observations of rare non-breeding birds. The distribution is presented in 5x5 km squares.
Population trends
Data derived from the annual survey of colonial and rare breeding birds. Shown is the annual population index, calculated from national totals or population in core breeding areas (red dots) and the trendline (dark line)
- vanaf 1990
- significant increase, >5% a year (++)
- laatste 12 jaar
- significant increase, < 5% a year (+)
Breeding success and survival
Not enough data.
Seasonal occurrence
Data derived from observations of rare non-breeding birds.
Conservation status
The Zitting Cisticola is protected under the European Birds Directive and the Nature Conservation Act. No Natura 2000 areas have been designated in the Netherlands for this species.
breeding bird
The conservation status of the Zitting Cisticola as breeding bird in the Netherlands is favourable.
| State of Conservation Assessment | ||||
| Population | Distribution | Habitat | Future | Final verdict |
| favourable | favourable | favourable | favourable | favourable |
non-breeding bird
De Staat van Instandhouding buiten het broedseizoen is (vooralsnog) niet te bepalen.
Occurrence description
Buiten broedtijd
Veel Graszangers vestigen zich tussen juli en september in Nederland. Mogelijk zijn dit jonge vogels afkomstig uit Zuid-Europa. Ze blijven in het winterhalfjaar in de gebieden waar ze zich gevestigd hebben en overleven de winter alleen als deze niet te streng is. Waarnemingen elders zijn uitermate schaars.
Broedtijd
De Graszanger leek zich vanaf 1972 in Nederland te gaan vestigen als jaarlijkse broedvogel. Dit paste in de al tientallen jaren durende noordwaartse uitbreiding van het Zuid-Europese broedgebied. Enkele strenge winters rond 1985 maakten een eind aan deze opmars. Doordat de kou tot diep in Zuid-Europa doordrong, zakte de aanvoer van nieuwe kolonisten weg. Vanaf het jaar 2000 is er een opbloei gaande die in sommige jaren tot meer dan een honderdtal territoriale vogels leidde. Enkele koudere winters rond 2010 zorgden voor instortende aantallen. De verspreiding blijft, in goede en slechte jaren, grotendeels beperkt tot Zeeland, met een prominente plaats voor het Verdronken Land van Saeftinghe.
Assigned areas
No areas assigned
Counting guidelines
Broedvogels
Methode
Territoriumkartering
Tijd van het jaar
Begin March t/m half October
Tijd van de dag
Vooral 's ochtends vroeg.
Interpretatie en datumgrenzen
Nestindicatieve waarneming (nestbouw, transport voedsel of uitwerpselen, alarm) telt altijd.
In geval van zang en/of balts:
moeten er 2 waarnemingen zijn in de periode 1 April t/m 15 September
Fusieafstand
300 m
Aanwijzingen
Territoriumindicerende waarnemingen (zang in vlucht of vanaf uitkijkpost, zangvlucht vaak over forse afstand); attent zijn op aanwijzingen voor broeden: aanwezigheid paar (tweede vogel aanwezig, echter lastig vast te stellen door verborgen levenswijze), alarm, nestbouw en voedseltransport.
LET OP: Territorium kan zich uitstrekken over tientallen ha, maar onder gunstige omstandigheden (Saeftinhe!) kunnen er ook tientallen territoria bijeen voorkomen. Ongepaarde mannetjes zingen vaak de hele dag. Vestigingen vinden tot in augustus-september plaats en kunnen ook dan nog een broedgeval opleveren.
Documentatie
Buiten kerngebied (Zeeland, in het bijzonder Zeeuws-Vlaanderen) graag goed documenteren (evt. geluidsopname) met in ieder geval hoogste broedcode.
Bijzonderheden
Vestiging in Nederland vormt onderdeel van opmars naar het noorden. Aantallen per jaar fluctueren hevig (in Zeeuws-Vlaanderen van vrijwel nul tot vele tientallen) in relatie tot het winterweer.
Broedbiologie
Gebonden aan lage dichte grazige vegetaties, zowel in zoutwatergebieden (schorren) als zoetwatergebieden (en dan soms evengoed in vochtige als droge terreinen: open duinvalleien, hoogveen en heide, braakliggende grond etc.). Nest meestal laag boven de grond tussen grassen of zeggen. Eileg van april tot in september (late broedsels wellicht eerstejaars vogels; zijn na enkele weken geslachtsrijp!). Twee tot drie broedsels per jaar, meestal 3-7 eieren, broedduur 12-14 dagen, nestjongenperiode 11-15 dagen, jongen worden nog 2-3 weken door vrouwtje verzorgd.