Verspreiding en trends
Verspreiding
Deze kaart is gebaseerd op de Vogelatlas van Nederland (Sovon 2018). Per atlasblok van 5x5 km is er een schatting van het aantal broedparen gegeven.
Deze kaart is gebaseerd op de Vogelatlas van Nederland (Sovon 2018). Per atlasblok van 5x5 km is er een schatting van het aantal individuen gegeven.
Aantalsontwikkeling
Onvoldoende gegevens beschikbaar voor trendanalyse.
Broedsucces en overleving
Onvoldoende gegevens beschikbaar voor trendanalyse.
Seizoensvoorkomen
seizoenspatroon
Deze gegevens zijn gebaseerd op losse waarnemingen uit het Bijzondere Soorten Project (BSP)
Beschrijving voorkomen
Buiten broedtijd
De soort is het hele jaar in ons land waarneembaar, maar de kansen zijn het kleinst in juni-augustus. In de rest van het jaar is geen duidelijke piekperiode aanwijsbaar. Het gaat tegenwoordig om hooguit enkele tientallen exemplaren in ons land, met enige nadruk op het IJsselmeer- en rivierengebied, Twente, Noord-Brabant en West-Nederland. Grotere aantallen, tot een honderdtal, zijn bekend uit de jaren vijftig van de twintigste eeuw van het Zwarte Meer. Dit was het gevolg van een tijdelijk zeer voedselrijke situatie. Bij een deel van de recente waarnemingen (minstens een vijfde) gaat het overigens om uit gevangenschap ontsnapte vogels. Daarnaast worden er ook exemplaren afkomstig uit een herintroductieproject in Duitsland (onder andere het Steinhuder Meer) in Nederland aangetroffen. Let daarom op de aanwezigheid van kleurringen.
Broedtijd
De Witoogeend is een onregelmatige en zeldzame broedvogel van vooral veenplassen. De soort leek in de jaren negentig te verdwijnen, maar vanaf de eeuwwisseling worden weer broedgevallen geconstateerd. Bij een deel van de meldingen gaat het om 'zuivere' paren, bij de rest om vogels die gepaard zijn met Tafeleend en soms Kuifeend.
Vogelrichtlijn
Staat van instandhouding
Van deze soort is geen Staat van Instandhouding beschikbaar.
Aangewezen gebieden
Er zijn geen gebieden aangewezen voor deze soort.
Telrichtlijnen
Broedvogels
Methode
Territoriumkartering
Tijd van het jaar
Begin april t/m eind juli
Tijd van de dag
Gehele dag.
Datumgrenzen, normbezoeken en fusieafstand
geldige waarnemingen | normbezoeken | minimaal vereist | fusie- | |||||||||
adult | paar | terr | nest | migrant | 1 | 2 | 3 | seizoen | datumg | datumgrens | afstand | |
X | X | X | X | 2 | 10-5 t/m 30-6 | 1000 |
Aanwijzingen
Paren en volwassen individuen (vooral zich verdacht gedragende wijfjes) in broedbiotoop (met name hoogveen) met kijker volgen en letten op territorium- of nestindicerend gedrag: verdacht paar (man waakt, wijfje schuw en heimelijk), alarm (wijfje simuleert verlamming), wijfje met pulli (vooral juli, lastig vast te stellen door schuw gedrag wijfje dat meteen met kroost vegetatie invlucht; beste kansen 's avonds).
LET OP: Zuivere broedparen zijn zeldzaam. In Nederland veelal mengparen met Kuifeend en Tafeleend. Niet-broedende vogels (ruitrek?) kunnen in geschikte broedbiotoop opduiken.
Documentatie
Zeldzame broedvogel. Uitgebreide documentatie noodzakelijk, met hoogste broedcode per datum. Huidige broedvogelstatus in Nederland onduidelijk, en extra aandacht bij alle waarnemingen in broedseizoen belangrijk. Geef details over paarsamenstelling.
Broedbiologie
Weinig over bekend! In Duitsland meestal in directe omgeving van water broedend, graag in Kokmeeuwen-kolonies. Nest goed in vegetatie verstopt. Eileg begin mei tot half juli, vooral eind mei-eind juni. Eén broedsel per jaar, meestal 7-11 eieren (maar soms tot 20, indien twee vrouwtjes in hetzelfde nest leggen), broedduur 23-27 dagen, jongen na 55-60 dagen vliegvlug.