Distribution and trends
Distribution
This map is derived from the Bird Atlas of the Netherlands (Sovon 2018). For each atlas square of 5x5 km, an estimate for the number of breeding pairs is given.
This map is derived from the Bird Atlas of the Netherlands (Sovon 2018). For each atlas square of 5x5 km, an estimate for the number of wintering birds is given.
Population trends
Not enough data.
Breeding success and survival
Not enough data.
Seasonal occurrence
seasonal pattern
Data derived from observations of rare non-breeding birds.
Occurrence description
Buiten broedtijd
Waarnemingen werden tot en met 1992 en in 2002-12 beoordeeld door de Commissie Dwaalgasten Nederlandse Avifauna (www.dutchavifauna.nl), tussentijds en sinds 2013 geregistreerd door Sovon en Waarneming.nl. Invasies van Grote Kruisbekken zijn zeldzaam. Invasies waarbij honderden tot duizenden vogels betrokken waren traden op in 1982/83 (concentratie in kuststreek) en 1990/91 (veel in binnenland). Kleinere invasies van enkele tientallen exemplaren vonden plaats in onder andere 1993/94, 1997/98 en 2013/14. Groepjes kunnen op geschikte plekken weken- tot maandenlang aanwezig blijven. De soort is meer dan de Kruisbek gebonden aan dennen (Pinus) en minder aan sparren of lariks.
Broedtijd
Na invasies blijven in het voorjaar wel eens broedverdachte Grote Kruisbekken achter in Nederland. Alleen in 1991 leidde dat tot substantiële aantallen territoria (wellicht 50-100) en zekere broedgevallen, voornamelijk in Drenthe, de Veluwe en Noord-Brabant. Tot een blijvende vestiging kwam het niet. Incidentele broedgevallen zijn ook uit enkele andere jaren bekend.
Birds directive
Conservation status
No conservation status of this species is available.
Assigned areas
No areas assigned
Counting guidelines
Broedvogels
Methode
Territoriumkartering
Tijd van het jaar
Begin January t/m eind August
Tijd van de dag
Vooral 's ochtends.
Datumgrenzen, normbezoeken en fusieafstand
| Valid sightings | normbezoeken | minimaal vereist | fusie- | |||||||||
| adult | paar | terr | nest | migrant | 1 | 2 | 3 | seizoen | datumg | datumgrens | afstand | |
| . | X | X | X | 2 | 1-1 t/m 15-5 | 500 | ||||||
Aanwijzingen
Bij waarnemingen in geschikt biotoop (oud naaldbos) letten op zang [broedcode 2], nestbouw [brc 9] (mannetje begeleidt vrouwtje), alarm [brc 7] en nestbezoek (mannetje vliegt met volle krop rechtlijnig naar nest [brc 14]; voert vrouwtje of jongen). Solitaire vogel of paar kan verdacht zijn, groepjes trekken vermoedelijk nog weg.
LET OP: blijf kritisch bij soortdeterminatie in verband met verwarring met Kruisbek (roepen kunnen bedrieglijk op elkaar lijken). Paar met uitgevlogen jongen mag alleen geteld worden indien jongen nog niet goed vliegen en van ouders afhankelijk zijn. Rondtrekkende families kunnen grote afstanden afleggen!
Documentatie
Uitgebreide documentatie (met geluidsopname en/of foto) is noodzakelijk.
Bijzonderheden
Speciale aandacht nodig na invasie; een zeldzaam verschijnsel, doorgaans gepaard gaande met een veel omvangrijker invasie van Kruisbek.
Broedbiologie
In broedgebieden gebonden aan oud dennenbos, met voorkeur voor vruchtdragende percelen. Nest meestal in kroon, doorgaans aan buitenkant op zijtak. Broedperiode januari-mei, incidenteel tot in oktober en buiten reguliere verspreidingsgebied wellicht ook in andere maanden mogelijk. Nul tot twee broedsels per jaar, afhankelijk van voedselsituatie, meestal 3-5 eieren, broedduur 14-16 dagen, nestjongenperiode 21-25 dagen, familieverband blijft na uitvliegen nog enige weken intact.